Zamkowe spotkanie z nauką

Muzeum Warmii i Mazur i Olsztyńskie Forum Nauki zapraszają w czwartek 27 lutego 2020 r., o godz. 16.30 na wykład inaugurujący cykl „Zamkowe spotkanie z nauką”.

Ograniczenie wzrostu produkcji i racjonalne wykorzystanie żywności - wybór czy konieczność.

Coraz bardziej odczuwalne zmiany klimatu i liczne problemy środowiskowe, w dużej części, są skutkiem intensywnej produkcji rolniczej, w tym produkcji mięsa, mleka i jaj. W ostatnich pięciu dekadach liczba mieszkańców naszej planety wzrosła dwukrotnie, natomiast produkcja żywności pochodzenia roślinnego wzrosła trzykrotnie, a produkcja mięsa pięciokrotnie. Nie rozwiązało to problemu głodu w wielu regionach świata, jednakże taki wzrost produkcji żywności spowodował, że widmo światowego głodu oddaliło się. Niekorzystne zmiany środowiska oraz sukcesywne zatruwanie wód składnikami nawozów mineralnych i gnojowicy, to duży koszt sukcesu, jakim jest suto zastawiony stół w krajach rozwiniętych i licznej populacji krajów rozwijających. Według oceny brytyjskiego instytutu spraw międzynarodowych produkcja mięsa generuje więcej CO2 niż transport samochodowy, lotniczy i wodny łącznie. W tym kontekście kluczowe jest pytanie, jakie są szanse i warunki, aby prognozowany przez FAO wzrostowi populacji świata do 8,5 mld w roku 2030 i 9,2 mld w roku 2050 towarzyszył wzrost produkcji mięsa odpowiednio o 50% i 100%. Coraz bardziej znaczące są bariery dalszego wzrostu produkcji żywności. Są to malejące zasoby ziemi uprawnej, degradacja gleb i niedobór wody, a również opór społeczny w stosunku do roślin genetycznie modyfikowanych i najbardziej wydajnej, wielkotowarowej produkcji fermowej mięsa, jaj i mleka. Problemy te dotyczą również Polski, znaczącego producenta i eksportera mięsa. Wątpliwe, aby utrzymanie dotychczasowego tempa wzrostu produkcji mięsa było możliwe, bez kolizji z wymogami zrównoważonej gospodarki. Należy spodziewać się dalszych zmian w strukturze spożycia produktów pochodzenia zwierzęcego, z uzasadnionych współczesnymi zagrożeniami zdrowia konsumentów oraz koniecznością zmniejszenia uciążliwości produkcji rolniczej dla środowiska, w tym pozostawianie tzw. śladu węglowego. Szczęśliwie możemy oddziaływać równocześnie w obu kierunkach, według zasady „jedz z myślą o zdrowiu, a oszczędzisz nasza planetę”.

Prelegentem na spotkaniu będzie prof. dr hab. Zenon Zduńczyk. Absolwent Wydziału Zootechnicznego ART w Olsztynie z 1974 r., od ponad 30 lat pracuje olsztyńskiej placówki Polskiej Akademii Nauk - Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności, w tym 23 lata jako profesor tytularny. Specjalizuje się w biologicznej ocenie jakości żywności oraz badaniach wpływu składu diety na funkcjonowanie przewodu pokarmowego i metabolizm u zwierząt i ludzi. Jest członkiem Niemieckiego Towarzystwa Fizjologii Żywienia, Światowego Stowarzyszenia Wiedzy Drobiarskiej i rad programowych dwóch czasopism naukowych. Jest współautorem kilkaset prac, w tym 219 publikacji naukowych odnotowanych w światowej bazie Web of Science, które były cytowane ponad 2550 razy (indeks Hirsha 26). Uzyskał wiele nagród naukowych oraz - w uznaniu wieloletnie współpracy naukowej z Wydziałem Bioinżynierii - godność Profesora Honorowego UWM. W ubiegłym roku, z rąk Prezydenta Miasta, prof. Zenon Zduńczyk otrzymał statuetkę św. Jakuba, w kategorii szczególne zasługi dla Olsztyna, z tytułu wyróżniającej pracy naukowej i organizacyjnej, wzbogacającej dorobek środowiska naukowego na terenie Warmii i Mazur.